hur | Eibarko euskara

1. hur

1. iz. (TE). Avellano. (Corylus avellana). Hurra, kareharrizko sailletan etortzen da hobeto. / El avellano prospera mejor en terreno calizo. Ik. hurritx, hur-arbola. Eibarren h-rik esaten ez danez, mugagabian ur-ekin nahastau leike, baiña hur-en kasuan artikulua edo edozein kasu marka hartzerakuan amaieran konsonante dardarkarixa anitza da, urra, eta ur-en kasuan artikulua hartzerakuan ura egitten da.

2. iz. (TE). Avellana (fruto). (Corylus avellana). Hurrak izaten dira bikotxak, hirukotxak eta baitta laukotxak be. / Las avellanas suelen ser dobles, triples y también cuádruples. / Tximiñueri abillanak, hurrak, ezkurrak, naranja azalak eta hórretariko zaburrikerixak emon ezkero. (Zirik 112).

Jaione Isazelaia

hur-arbola. (hurre-arbola). iz. (ETNO). Avellano. (Corylus avellana). Ik. hurritx.

2. hur

1. adlag. (TE). Cerca, próximo. Hurretik hartizu, hobeto ikusteko. / Tómalo de cerca para que lo veas mejor. / Gaurko egunian, toki guztiak dira hurrian. / Hoy en día, todos los lugares están cerca. Ik. hurrenen. Kasu markak hartu leikez: hurretik (de cerca), hurrian (cerca).

2. izond. (TE). Cercano,-a, próximo,-a. Normalian lekuzko esanguria dauka, baiña figuradua be bai: konparaziño baterako, senide hurrak esaterakuan. Baserri hori hurra dozu: ordu erdi bez kaletik. / Ese caserío es cercano; ni media hora de la villa. / Zure aiskidia, senide hurra dogu.. / Tu novio es pariente cercano nuestro. / Senide hurrak dittugu hórrek. / Senide hurrak ba tiuak eta baitta bigarren lehengusuak ero hirugarren, baiña; beste batzuk ba, zeu be bai, Azpiri zaralako, senide urriñak..

hur bat emon. esap. (ETNO). Aproximar. Egurra komeni dan neurrixetara gastatzia. Markuak egitteko hur bat emon bihar jetset egur honeri. Ik. ikutu bat emon.

hur emon. esap. (EEE). Aproximarse, acercarse. "Zerbaitetan, norgehiagoetan esaterako, besteengana hurbildu edo besteak baino gehiago izan" (EEE, 53). Jaten gitxik emongo zetsen hur Patxiko Garratzari.

hurrian. [hurrean] . adlag. (TE).

hurrik bez. (hurrik emon bez). adlag. (TE). Ni mucho menos. -Ondu dau goizekuan markia? -Hurrik bez. / -¿Ha cubierto la marca del de la mañana? -Ni por asomo.